اثر توانبخشی شناختی بر عملکردهای اجرایی (حافظه و حل مسئله) کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی

Ṭibb-i Tavānbakhshī

الهه یاوری برحق طلب¹  علی رضا حیدری²  فرح نادری²  پرویز عسگری² 

[1] دانشجوی دوره دکتری روان شناسی سلامت، واحد بین المللی خرمشهر، خلیج فارس، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمشهر، ایران;دانشیار گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه ازاد اسلامی ، اهواز، ایران;

关键词: توانبخشی­ شناختی;    عملکرد اجرایی;    حافظه کاری;    حل مسئله;    کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش ­فعالی;   

DOI  :  10.22037/jrm.2019.111496.2033

来源: DOAJ

【 摘 要 】

مقدمه و اهداف
امروزه نقص توجه و بیش­فعالی از متداول‌ترین اختلال­های دوران کودکی است. این اختلال را اخـتلال عصـبی رشدی می­دانند که سه ویژگی اصـلی آن نارسـایی توجه، بیش­فعالی و تکانشگری است که بـر سه تا هفت درصد کودکان اثـر مـی­گـذارد. نقص در کارکردهای اجرایی موفقیت تحصیلی را کاهش و احتمال رفتارهای خطرآفرین را افزایش می­دهد. کودکان و نوجوانان با اختلال نقص توجه/بیش­فعالی به صورت معناداری در ارزیابی­ های عصب روانشناختی کارکردهای اجرایی نسبت به جمعیت عادی نقص دارند. هدف از مطالعه حاضر، اثر توانبخشی­شناختی بر عملکردهای اجرایی (حافظه و حل مسئله) کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش­ فعالی می­باشد.
مواد و روش ­ها
پژوهش حاضر از نوع شبه ­تجربی با طرح کارآزمایی بالینی پیش­آزمون/پس­آزمون با گروه کنترل است. 30 کودک دارای اختلال نقص توجه و بیش ­فعالی 7-9 سال که در سال 98-1397 به کلینیک مشاوره آمورش­وپرورش ناحیه 1 شیراز مراجعه کردند، با استفاده از آزمون تشخیصی 4-CSI تشخیص­گذاری و با آزمون هوش ریون یکسان­ سازی شدند و به صورت نمونه­ گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. کودکان در ده جلسه یک­ساعته هر هفته دو جلسه تحت مداخله برنامه ­های توانبخشی قرار گرفتند. محاسبات آماری با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS نسخه 23 انجام گرفت. متغیر حافظه فعال با استفاده از آزمون­های ان­بک و تو­بک و آزمون فراخنای حافظه و ارزیابی متغیر حل مسئله با آزمون کارت­های ویسکانسین انجام شد.
یافته­ ها
کارکردهای اجرایی (حافظه) در پیش‌آزمون و پس‌آزمون در کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش­فعالی تفاوت معناداری را نشان داد (P<0/001)، همچنین کارکردهای اجرایی (حل مسئله) در پیش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوت معناداری را (P<0/001) نشان داد.
نتیجه­ گیری
به نظر می‌رسد توانبخشی­ شناختی بر بهبود عملکردهای اجرایی حافظه و حل مسئله کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش­فعالی موثر است و کارکردهای اجرایی (حل مسئله و حافظه) را بهبود می­بخشد و جایگزین داروی روان­محرک برای این کودکان است.

【 授权许可】

Unknown