Osmanlı Müzeciliğinin İşleyişine Bir Örnek: Müze-i Hümâyûn Kurşun Mühür Kataloğu

Gaziantep University Journal of Social Sciences

Ayşe Ersay Yüksel¹ 

[1] ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİ, İSLAM TARİHİ VE SANATLARI BÖLÜMÜ;

关键词: müze-i hümâyûn;    halil edhem bey;    lead seal;    ottoman museum;    halil edhem bey;    müze-i hümâyûn;    kurşun mühür;    osmanlı müzeciliği;    halil edhem bey;   

DOI  :  10.21547/jss.610417

来源: DOAJ

【 摘 要 】

Osmanlı’da klasik çağdan beri ön hazırlıkları bulunan müzecilik faaliyetleri 19. Yüzyılda hızlı bir kurumsallaşma sürecine girmiştir. Bu sürecin en somut kazanımı olarak Osmanlı’nın ilk emperyal/milli müzesi olan “Müze-i Hümâyûn” 1889 yılında özerk bir devlet kurumu olarak varlık kazanmıştır. Modern sanat kurumlarının ortaya çıkışında kendi tarihinin dinamiklerini esas alan, özgün bir oluşum sistemine sahip Batılılaşma devri Osmanlı sanatının önemli sembollerinden biri olan Osmanlı müzesinin ortaya çıkması ve kurumsallaşmasının belgelerini çeşitli tarihsel kayıtlardan izlemektedir. Bu bağlamda dönemin Osmanlı müzesi müdür yardımcısı nümizmist Halil Edhem’in kaleme aldığı, H.1321/M.1904 tarihli “Müze-i Hümâyûn Kurşun Mühür Kataloğu” adlı katalog Osmanlı müzesinin ilk dönem yayınlarından biri olmasıyla önem taşır. Osman Hamdi Bey’in ön sözünü yazdığı, yaklaşık seksen sayfadan oluşan bu katalogda yer alan Arap, Arap-Bizans ve Osmanlı mühürleri incelenmiş ve resimlenmiştir. Şimdiye kadar araştırmacılar tarafından değerlendirilmemiş olan bu katalogda Osmanlı müzesinde mühürlerin nasıl bulunduğu, korunduğu, tasvir edildiği hakkında bilgiler yanında, kataloğun ortaya çıkmasında kullanılan yöntem, kaynaklar, dünya müzelerindeki çeşitli eserler ile yapılan karşılaştırmalar ve müze kavramına bakış açısı konusunda önemli ayrıntılar göze çarpmaktadır. Makalemizde bu katalogdaki koleksiyon bilgileri yanında, Osmanlı müzeciliğinin 20. yüzyılın başındaki durumu ile dünyadaki diğer müzelerle olan ilişkisi ve müzecilik anlayışı da değerlendirilecektir

【 授权许可】

Unknown