Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi | |
Düzce University | |
关键词: Artificial light; Plant; Interior Space; Illumination; İç mekan; Işık; Bitkisel tasarım; | |
DOI : | |
来源: DOAJ |
【 摘 要 】
Işık, özellikle gün ışığı iç mekan bitkisel tasarımında dikkat edilmesi gereken en önemli faktörlerden biridir. Tüm bitkiler fotosentezin enerji kaynağı olan ışığa ihtiyaç duymaktadırlar. Yeterli ışığın sağlanamadığı durumlarda, besin materyali azalarak bitkilerde ölümler meydana gelmektedir. Bitkiler ışık kaynağına yönelme durumundadırlar ve yeterli ışık aldıklarında sağlıklı görünmektedirler. Diğer taraftan, bitkiler aşırı ışığa maruz kaldıklarında yanma, ağarma gibi zararlanmalar baş göstermektedir. Bu nedenle iç mekan bitkilerini başarıyla yetiştirmek için, spesifik bitkilerin ışık ihtiyaçları ve ışık düzeylerinin nasıl değerlendirileceğinin bilinmesi gerekmektedir. Işığı değerlendirirken üç etken üzerinde durulmalıdır. Bunlar; ışığın süresi, ışığın niteliği ve ışığın yoğunluğudur. İç mekan bitkisel tasarım uygulamalarında temel hedef; öncelikle insanların fonksiyonel ihtiyaçlarını karşılamaya daha sonra ise, estetik özelliklerine hitap edecek özellikte mekanlar oluşturmaya yöneliktir. Bitkiler için mekan tasarımından çok insan merkezli mekan oluşturma kaygısı baskındır. Sera gibi doğrudan bitki yetiştirmeye yönelik ortamlar dışında, bitkiler için mekan tasarlanmamaktadır. Bu nedenle, iç mekanda yer verilecek bitkisel materyal; insan için tasarlanan mekanlardaki çevre koşullarına uyum sağlayarak, ekolojik toleransı yüksek olan türlerden seçilmelidir. Bitkiler yaşamını sürdürebilmek için klorofil ve ışık yardımı için besin üretir yani fotosentez yaparlar. Fotosentez de gerekli olan klorofil için ışık önemlidir. Yaprak üzerinde bulunan stomalar, fotosentezi etkilemektedir. Stomalar yaprakta gaz değişimine imkan verirler ve bunu yapabilmek için ışığa gereksinim duyarlar. Işıkta stomalar açık iken karanlıkta kapalıdırlar. Gözenekler açıkken hücrelere giren karbondioksit ile fotosentez artar ve suda çözülebilir daha fazla şeker oluştururlar. Bitkiler doğal yolla (gün ışığı) ya da yapay ışık kaynağından (elektrik, lambalar vb. ) yansıyan enerjiyi besine çevirirler. Beyaz ışık, enerji spektrumundan görülebilir kısımdır. 430-700 nm. arasındaki dalga boylarını kapsamaktadır. Gün ışığı; bitkinin ihtiyacı olan ışığa daha geniş spektrumdan verdiğinden tercih edilmektedir. Tek bir kaynaktan yansıyan ışık yerine, yayılarak gelen bir ışık bitkinin her tarafına eşit olarak geleceğinden daha yararlı olmaktadır. Böylece alt yapraklara erişim daha kolay olacaktır. Ancak gün ışığının mevsim yada gün içindeki farklılıkları nedeni ile yeterli olmaması halinde yapay ışık kullanılmalıdır. Bu araştırmada öncelikle iç mekan bitkisel tasarımda ışığın önemi, estetik ve fonksiyonel özellikleri vurgulanacaktır. İç mekan bitkisel tasarım kriterlerinden bahsedilerek bitkilerin doğal ışık isteklerine göre uygulanması gereken yapay ışık kaynaklarının özelliklerinden bahsedilecektir. Ayrıca iç mekanda bitkileri sergilerken kullanılacak ışık kaynaklarının teknik açıdan ne kadar süre ve hangi şiddette verileceği belirlenecektir
【 授权许可】
Unknown